ERİLLİK VE DİŞİLLİK (NERTİYO
MAYTİ):
A- İsimlerde erillik ve dişilik (nertiyo mayti):
Zazacada bütün isimler istisnasız olarak bizatihi eril
veya dişildirler. İsmin eril mi ya da dişil mi olduğuyla ilgili bir kural
yoktur. Bu ancak duyum ile (simai)
bilinebilir. Misal:
ERİL
ZAMİR
|
ERİL
İSİM
|
ANLAMI
|
DİŞİL
ZAMİR
|
DİŞİL
İSİM
|
ANLAMI
|
En
|
Dest
|
El
|
Ena
|
Vêw
|
Gelin
|
En
|
Dewıc
|
Köylü
|
Ena
|
Kueçık
|
Kaçık
|
En
|
Dıerbaz
|
Şarkıcı
|
Ena
|
Derzin
|
İğne
|
En
|
Qalın
|
Başlık
parası
|
Ena
|
Dar
|
Ağaç
|
En
|
Lac
|
Erkek
çocuk
|
Ena
|
Qelem
|
Kalem
|
En
|
Kitab
|
Kitap
|
Ena
|
Kueşk
|
Köşk
|
En
|
Hêga
|
Tarla
|
Ena
|
Bueç
|
Kuyruk
|
En
|
Engemin
|
Bal
|
Ena
|
Aw
|
Su
|
En
|
Ware
|
Yayla
|
Ena
|
Şel
|
Sepet
|
En
|
Dere
|
Dere
|
Ena
|
Dêşt
|
Ova
|
B- Zamirlerde erillik ve dişilik (nertiyo mayti):
3.
tekil şahıs zamirlerinde zamir ile fiil ve zamir ile yüklem uyumlu olur. Misal:
ŞAHISLAR
|
ZAMİR
|
FİİL
|
3. Tekil (Eril)
|
WI
|
RUINIŞT
|
3. Tekil (Dişil)
|
YA
|
RUNIŞTA
|
3. Tekil (Eril)
|
WI
|
RUINIŞENW
|
3. Tekil (Dişil)
|
YA
|
RUNIŞENA
|
3. Tekil (Eril)
|
WI
|
RUINIŞW
|
3. Tekil (Dişil)
|
YA
|
RUNIŞTA
|
ŞAHISLAR
|
ZAMİR
|
YÜKLEM
|
3.
Tekil (Eril)
|
EN
|
WAREW
|
3. Tekil (Dişil)
|
ENA
|
DEWA
|
C- Sıfat tamlamasında tamlanan tekil iken eril olursa
sonuna yarım sesli –w, dişil olursa –a harfi gelir . Misal:
Yo Bunw rınd
|
Yo alunça rınd
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder