20-MİŞLİ G. ZAMAN

MİŞLİ GEÇMİŞ ZAMAN KİPİ

Bir eylemin konuşma anından önce yapıldığını belirten kiptir. Yapılışı:

1- Geçişsiz fiillerde:

a- Fiilin kökü –I veya –İ sesli harfiyle biten fiiller aşağıdaki gibidir:

ŞI-A-YIŞ FİİLİ

ŞAHISLAR	ZAMİR	DİLİ GEÇMİŞ ZAMAN	MİŞLİ GEÇMİŞ ZAMAN
1. Tekil	EZ	ŞIA	ŞIAYA
2. Tekil (eril)	TI	Şİ	Şİ
2. Tekil (dişil)	TI	ŞİA	ŞİAYA
3. Tekil (Eril)	WI	ŞI	ŞIU
3. Tekil (Dişil)	YA	Şİ	ŞİAYA
1. Çoğul	MA	Şİ	ŞİY
2. Çoğul	ŞUMA	Şİ	ŞİY
3. Çoğul	YIN	Şİ	ŞİY

b-   Fiilin kökü –A sesli harfiyle biten fiiller aşağıdaki gibidir:

“  VÊŞA-YIŞ FİİLİ    

  

ŞAHISLAR	ZAMİR	DİLİ GEÇMİŞ ZAMAN	MİŞLİ GEÇMİŞ ZAMAN
1. Tekil	EZ	VÊŞA	VÊŞAYA
2. Tekil (eril)	TI	VÊŞÊ	VÊŞA
2. Tekil (dişil)	TI	VÊŞA	VÊŞAYA
3. Tekil (Eril)	WI	VÊŞA	VÊŞO
3. Tekil(Dişil)	YA	VÊŞÊ	VÊŞÊ
1. Çoğul	MA	VÊŞÊ	VÊŞÊ
2. Çoğul	ŞUMA	VÊŞÊ	VÊŞÊ
3. Çoğul	YIN	VÊŞÊ	VÊŞÊ

   

c- Fiilin kökü sessiz harflerle bitiyorsa 3. Tekil şahısta sonuna yarım sesli –W harfi getirilerek yapılır. Diğer şahıslarda dili geçmiş zaman kipiyle aynıdır. Misal:

RUINIŞT-IŞ FİİLİ

ŞAHISLAR	ZAMİR	DİLİ GEÇMİŞ ZAMAN	MİŞLİ GEÇMİŞ ZAMAN
1. Tekil	EZ	RUINIŞTA	RUINIŞTA
2. Tekil (eril)	TI	RUINİŞTY	RUINİŞTY
2. Tekil (dişil)	TI	RUINIŞTA	RUINIŞTA
3. Tekil (Eril)	WI	RUINIŞT	RUINIŞTW
3. Tekil(Dişil)	YA	RUNIŞTA	RUNIŞTA
1. Çoğul	MA	RUINİŞTY	RUINİŞTY
2. Çoğul	ŞUMA	RUINİŞTY	RUINİŞTY
3. Çoğul	YIN	RUINİŞTY	RUINİŞTY

2-    Geçişli fiillerde ise mişli geçmiş şahıslarda nesneye göre gelir. Yani nesne tekil ise tüm şahıslarda aynı şekilde yapılır. Ancak çoğul nesneyle gelen mişli geçmiş zaman kipi ile dili geçmiş zaman kipi aynıdır. Misal:

ARD-IŞ FİİLİ

Tekil Nesne:

ŞAHISLAR	ÖZNE (ZAMİR)	TEKİL NESNE	DİLİ GEÇMİŞ ZAMAN	MİŞLİ GEÇMİŞ ZAMAN
1. Tekil	MI	YO KİTAB	ARD	ARDW
2. Tekil (Eril)	TUI	YO KİTAB	ARD	ARDW
2. Tekil (Dişil)	TUI	YO KİTAB	ARD	ARDW
3. Tekil (Eril)	YI	YO KİTAB	ARD	ARDW
3. Tekil (Dişil)	YÊ	YO KİTAB	ARD	ARDW
1. Çoğul	MA	YO KİTAB	ARD	ARDW
2. Çoğul	ŞUMA	YO KİTAB	ARD	ARDW
3. Çoğul	YIN	YO KİTAB	ARD	ARDW

    Çoğul nesne:

ŞAHISLAR	ÖZNE (ZAMİR)	TEKİL NESNE		DİLİ GEÇMİŞ ZAMAN	MİŞLİ GEÇMİŞ ZAMAN
1. Tekil	MI	DI KİTABY	ARDY		ARDY
2. Tekil (Eril)	TUI	DI KİTABY	ARDY		ARDY
2. Tekil (Dişil)	TUI	DI KİTABY	ARDY		ARDY
3. Tekil (Eril)	YI	DI KİTABY	ARDY		ARDY
3. Tekil (Dişil)	YÊ	DI KİTABY	ARDY		ARDY
1. Çoğul	MA	DI KİTABY	ARDY		ARDY
2. Çoğul	ŞUMA	DI KİTABY	ARDY		ARDY
3. Çoğul	YIN	DI KİTABY	ARDY		ARDY