MASTAR
NEDİR VE NASIL YAPILIR?
Mastar, fiilin adı demektir. Mastar eki alan fiiller artık
fiil değil fiilin ismidir ve isimlerde kip ve şahıs kavramı yoktur. Görülen
(dili) geçmiş zamanın 3. Tekil şahsını fiilin kökü kabul ederek fiilin
mastarını oluşturuyoruz. Bu köke“–ış” eki getirilerek
mastar oluşur. Bununla ilgili üç
kural vardır:
1-
Fiilin kökü herhangi
bir sessiz harf ile bitiyorsa direkt olarak –ış
eki getirilir.
Misal:
Merd
|
Merd-ış
|
Mend
|
Mend-ış
|
Wırışt
|
Wırışt-ış
|
Ruvınşt
|
Ruvınşt-ış
|
Berd
|
Berd-ış
|
Best
|
Best-ış
|
Vındert
|
Vındert-ış
|
Cawıt
|
Cawıt-ış
|
Pat
|
Pat-ış
|
Vat
|
Vat-ış
|
2-
Fiilin kökü sesli
harflerden -ı veya -i ile bitiyorsa –ış
ekinden önce –ay- ulama harflerinden sonra –ış
eki getirilir.
Misal:
Di
|
Di-ay-ış
|
Şı
|
Şı-ay-ış
|
Bı
|
Bı-ay-ış
|
Abı
|
Abı-ay-ış
|
Debı
|
Debı-ay-ış
|
3-
Fiilin kökü sesli
harflerden -a ile bitiyorsa –ış
ekinden önce –y ulama harfi getirilir.
Misal:
Vara
|
Vara-y-ış
|
Vêşa
|
Vêşa-y-ış
|
muısa
|
muısa-y-ış
|
Da
|
Da-y-ış
|
kua
|
kua-y-ış
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder