26-BAĞLAÇLAR

           BAĞLAÇLAR:

Tek başlarına anlamları yoktur. Bağlaçların görevi eş görevli sözcükleri ya da anlamca ilişkili cümleleri birbirine bağlamaktır.

“O” BAĞLACI :

1- Türkçedeki “ve” anlamında kullanılan –o; ayrı yazılır. Misal:

Mı yo defter o yo qelem guırêty.- Bir defter ve bir kalem aldım.

Mı yo defter, yo qelem o yozy kitab ruetıb.- Bir kalem, bir defter ve bir de kitap satmıştım.

2- Türkçedeki “ile” anlamında kullanılan –o; bitişik yazılır. Misal:

Êr, varuno vor pia varê. – Bu gün yağmur ile kar birlikte yağdı.

Cahilo ‘âlim yo nıbêny. - Cahil ile âlim bir olmazlar.

3- Türkçedeki “hem” ve “hem de” anlamında kullanılan –o; bitişik yazılır. Misal:

Ma E’hmedo Me’hmuıdo Mu’hemmed Mustafary salawat bıar.- Hem Ahmet, hem Mahmut hem de Muhammed Mustafa için salavat getirelim (okuyalım).

“G” BAĞLACI :

Türkçedeki ayrı yazılan “ki” anlamında kullanılan “g” bağlacı bitişik yazılır. Kendisinden önceki harf sessizse –ı , -i pekiştirme (geçiş) harfi alır.

1- Türkçedeki ayrı yazılan “ki” anlamında kullanılan “g” bağlacı; Misal:

Tı bunıg ez tuı gueştari bik. Sen oku ki ben seni dinleyeyim.

Kêg tı umi xeber bıd mı. – Ne zaman ki geldin (geldiğin zaman), bana haber vêr.

2- Kendisinden sonraki etken fiili etken ortaç (ismi fail) yapar. Misal:
O merdımıg xebêr dunw havaly mıno. – Konuşan kişi benim arkadaşımdır.

3- Kendisinden sonraki edilgen fiili edilgen yapar. Misal:

O merdımıg kışyo ez nışınasnen. Öldürülen kişiyi tanımıyorum.

“Z” BAĞLACI :
Türkçedeki ayrı yazılan “de” anlamında kullanılan “z” bağlacı bitişik yazılır. Kendisinden önceki harf sessizse –ı veya -i pekiştirme (geçiş) harfini alır. Misal:

Tı bıêriz, nıêriz mir yow. – Sen gelsen de, gelmesen de benim için birdir (farketmez).

Tay merdımuniz xuıd bıar. – Bazı kişileri de kendinle beraber getir.